Kawa w Turcji.
Kawa jest jednym z podstawowych symboli tureckiej kultury, a tradycja jej parzenia sięga XVI wieku. I pomimo upływu lat nie ulega ona żadnym modyfikacjom. Do tego stopnia, że w roku 2013 organizacja UNESCO wpisała kawę turecką na listę “niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości”. Tym bardziej że w Turcji kawa jest też symbolem relacji międzyludzkich. I zarówno sposób jej przygotowania jak i podania podlega rygorystycznej ocenie i świadczy o podejściu do drugiego człowieka.
Krótka historia tureckiej kawy.
Historia tureckiej kawy liczy ponad 500 lat. Opowieści o niej przekazywane ustnie, docierały do Stambułu- serca jej narodzin- od kupców z całego świata. Jej prekursorem był generał Imperium Osmańskiego Özdemir Pasa, który jako pierwszy zwrócił uwagę na indywidualne przymioty tego napoju. Zaserwowana sułtanowi Sulejmanowi Wspaniałemu zdobyła jego pełne uznanie, w wyniku którego turecki sposób parzenia kawy wpisał się na stałe w codzienność pałacu. Fakt ten zainicjował “szybką karierę” kawy w całym osmańskim społeczeństwie.
Natomiast do Europy turecka kawa dotarła w roku 1615, sprowadzona ze Stambułu przez weneckich kupców. Po podbiciu serc Włochów przybyła w 1963 roku do Francji, a w 1951 do Wielkiej Brytanii skończywszy na podboju serc wszystkich Europejczyków.
Kawa turecka w Polsce.
W Polsce funkcjonuje kompletnie mylne przekonanie dotyczące metody parzenia tradycyjnej tureckiej kawy. Większość rodaków sądzi bowiem, że jest to kawa zalewana wrzątkiem. Jednakże proces przygotowania tradycyjnej kawy po turecku wbrew powszechnym przeświadczeniom wygląda zupełnie inaczej i wymaga większego zaangażowania. Metoda przyrządzania kawy polegająca na zalaniu kawy wrzącą wodą jest bezsprzecznie polską kawą.
Przepis parzenia kawy tureckiej.
Procedura parzenia kawy tureckiej wymaga zastosowania tygielka (jest to rodzaj specjalnego naczynia do parzenia kawy). To właśnie miedzianemu tygielkowi kawa zawdzięcza swoją moc, smak i aromat. Kawę turecką robi się, rozpoczynając od wsypania do tygielka zmielonej kawy z dodatkiem cukru i ewentualnych przypraw, takich jak cynamon lub kardamon. Całość zalewa się zimną wodą. W kolejnym kroku naczynie z całą zawartością należy postawić na maleńkim ogniu i podgrzewać nie dopuszczając do wrzenia. Gdy kawa zacznie się pienić, należy ją zdjąć z ognia i poczekać do jej przestudzenia. Cały proces parzenia kawy musi być powtórzony dwukrotnie. Idealne proporcje dobierane są zgodne z żelazną zasadą, według której na jedną łyżeczkę kawy z dwoma łyżeczkami cukru przypada porcja jednej filiżanki zimnej wody. Po prawidłowym przeprowadzeniu rytuału zaparzania otrzymujemy jedną filiżankę kawy, której aromat urzeka i “obiecuje raj dla podniebienia”.
Ponadto w efekcie przygotowania tureckiej kawy tradycyjną metodą powinniśmy otrzymać dosyć gęsty i mocny napar. Przed podaniem warto również odczekać chwilę, by fusy mogły swobodnie opaść na dno.
Metoda serwowania tradycyjnej tureckiej kawy.
Kawa parzona po turecku wymaga również odpowiedniego stylowego podania. Tradycyjnie turecką kawę podaje się w małych filiżankach nazywanych demitasse. Jednak w Polsce idealnie sprawdzają się filiżanki, w których serwuje się espresso. Ponadto kawę bezsprzecznie należy podać ze szklanką wody, która umożliwi przepłukanie jamy ustnej.
Grzechy związane z podawaniem kawy.
W wypadku kawy tureckiej błędem jest podawanie jej w wersji zabielonej mlekiem lub śmietanką. Do dozwolonych dodatków należą jedynie kardamon i ewentualnie cynamon. Prawdziwa kawa parzona w tradycyjny turecki sposób jest bardzo mocna, dlatego często jest podawana z dodatkową szklaneczką wody celem lekkiego rozcieńczenia intensywnego napoju . Ponadto przygotowaną kawę zawsze podaje się ze słodkim dodatkiem.
Kawa turecka. Charakterystyka i wybór.
Turecka kawa cechuje się przede wszystkim gęstością i ciemną barwą. Jej aromat jest niezwykle przenikliwy i głęboki. Przymioty te wynikają głównie z faktu, że ziarna kawy są rozdrabniane na drobno zmieloną kawę, która po kilkukrotnym parzeniu mocno naciąga, ciesząc silnym aromatem i głębokim smakiem.
Do przygotowania tradycyjnej kawy tureckiej nadaję się każdy rodzaj kawy. Kupując kawę do takiego parzenia, warto jednak wybierać gatunki o lekko słodkim posmaku oraz kawy średnio palone. Kawy jasnopalone dadzą nam bardzo dużo kwasowości, natomiast średnie palenie zairna wydobędzie przy parzeniu smaki orzechów, karmelu, czekolady. Szczególnie polcecamy kawy z Gwatemali czy Brazylii. Idealnie sprawdzą się również mieszanki, takie jak mieszanka 08, która ma słodkie, orzechowe posmaki oraz Green Lani, wyraźniejsza, mocniejsza, z lekką nutką cytrusów.
Ponadto, należy pamiętać, że kawę mielimy bezpośrednio przed rozpoczęciem przygotowań a mielenie powinno być bardzo drobne (grubość mielenia mąki).
Prawdziwa kawa turecka. Zalety spożywania.
Pyszną turecką kawę warto pić nie tylko w uwagi na walory smakowe. Napar przygotowany według tradycyjnej tureckiej metody parzenia kawy stanowi źródło wielu wartościowych składników odżywczych. Ideał tureckiej kawy jest skarbnicą witamin B1 i B3, nazywanej też witaminą PP lub określaną mianem niacyny.
Ponadto wbrew powszechnej opinii parzenie kawy i jej spożywanie nie wiąże się jednoznacznie z wypłukiwaniem z organizmu takich pierwiastków jak magnez. Ponieważ pijąc filiżankę ulubionej kawy fani napoju oprócz witamin z grupy B, dostarczają do organizmu:
- 4,00 mg magnezu,
- 0,02 mg żelaza,
- 2,00 mg wapnia,
- 50 mg potasu
- oraz śladowe ilości sodu, cynku, miedzi i manganu.
Ponadto piciu kawy towarzyszy wiele właściwości prozdrowotnych. Prawidłowo przygotowana kawa turecka dodaje energii, poprawia koncentrację i samopoczucie. Jest też silnym antyoksydantem. Jednakże z jej picia stanowczo powinni zrezygnować chorzy borykający się z problemami sercowymi, nadciśnieniem tętniczym czy wrzodami żołądka.
Ciekawostki o tradycyjnej tureckiej kawie.
W Turcji kawę obowiązkowo podawano w trakcie zaręczyn. Kandydatka na żonę podawała przyszłemu mężowi mocno osoloną kawę na znak wylanych przez niego po ślubie łez. Wypicie tak przygotowanego naparu przez narzeczonego bez mocno okazanej niechęci oznaczało, że kandydat będzie zawsze pełen szacunku i wyrozumiałości dla małżonki.
Kolejna ciekawostka związana z kawą dotyczy faktu, że turecka żona miała prawo wymagać od męża podania kawy na każde zawołanie. W przypadku odmowy mogła żądać rozwodu.